Chopin - muzyczne inspiracje

 

Noc nad Utratą

1.Nad Utratą, w Żelazowej Woli
biały dworek śpi w zieleń wtulony,
sny się snują o młodym Chopinie
czas się cofa, budzi się wspomnienie.

Nad Utratą, nad parkiem i dworem,
sny wirują wspomnienia się snują,
a w tych snach i wspomnieniach,

i zachwytu westchnieniach
wraca do nas muzyka Chopina

2.W takie noce gdy księżyc czarodziej
dwór oświetla , przegląda się w wodzie,
można spotkać tu cień Fryderyka,
on powraca i wraca muzyka.

3.Znów instrument w salonie ożywa,
znów etiudy, mazurki wygrywa,
zasłuchały się gwiazdy i drzewa
a fortepian aż do świtu śpiewa.

Muzyka Chopina jest nadal żywa w Żelazowej Woli. To właśnie tu przybywają melomani z całego świata, by posłuchać utworów kompozytora, a najwięksi pianiści poczytują sobie za zaszczyt zagranie koncertu w tym miejscu, oddając w ten sposób hołd wielkiemu artyście. Wieś Żelazowa Wola leży 54 kilometry od Warszawy w powiecie sochaczewskim. Koncertów poświęconych muzyce naszego wielkiego kompozytora można posłuchać tam w każdą niedzielę od maja do września. Więcej informacji o wydarzeniach związanych z prezentacją twórczości Fryderyka Chopina uzyskasz w internecie na stronie www.pl.chopin.nifc.pl.

Przeczytaj głośno wiersz Wandy Chotomskiej Walc na tle nagrania utworu Fryderyka Chopina. Czy twoim zdaniem wiersz oddaje nastrój i charakter muzyki?

Fryderyk Chopin - Walc cis-moll

Muzyka Fryderyka Chopina często rozbrzmiewa w filmach. Pojawiła się na ścieżkach dźwiękowych ponad trzystu produkcji zagranicznych i polskich. Choć melodie często stanowiły tylko tło dźwiękowe, to zawsze wzbudzają dużo emocji i wzruszają serca widzów.

Fryderyk Chopin - Preludium e-moll

Utwór ten stał się inspiracją podczas pracy nad muzyką do filmu Romeo i Julia Baza Luhrmanna. Wywarł też duży wpływ na twórców muzyki popularnej, którzy zamieszczali motywy melodyczne w swoich piosenkach, np. Antonio Carlos Jobim lnsensatez. Co ty wyobrażasz sobie, słuchając tego utworu? Spróbuj nadać mu własny tytuł.

Frydery Chopin - Preludium Des-dur Deszczowe

Beat Magic - W cieniu wierzb - I like Chopin

Dzień dobry, panie Chopinie

 

W Żelazowej Woli — w bok od głównej drogi — stoi niewielki dworek hrabiostwa Skarbków, zatopiony w ogrodowych zaroślach. W dworku tym zamieszkali po ślubie państwo Justyna i Mikołaj Chopinowie. Właśnie tam 1 marca 1810 roku urodził się ich syn Fryderyk, najwybitniejszy polski kompozytor. Dzieciństwo artysty nie było związane z Żelazową Wolą, ale Frycek, bo tak go nazywano w domu, odwiedzał to miejsce wielokrotnie podczas świąt i letnich wakacji. W majątku hrabiostwa Skarbków często rozbrzmiewała muzyka. Latem wynoszono fortepian do ogrodu, gdzie pod drzewami Fryderyk dawał swoje koncerty. Jego muzyka zachwycała nie tylko zgromadzonych dworskich gości, ale i mieszkańców wsi, którzy z ciekawością przysłuchiwali się dochodzącym dźwiękom.

 

Ze względu na słaby stan zdrowia rodzina wysyłała chłopca również na wieś do Szafarni, Sokołowa i Sannik. Frycek z fascynacją przysłuchiwał się tam śpiewom i grze wiejskich muzykantów Muzyka ludowa głęboko zapadła mu w serce i stała się inspiracją do napisania wielu wspaniałych kompozycji. Artysta w swoich utworach świadomie korzystał z motywów muzyki ludowej, tworząc swój niepowtarzalny styl. W jego mazurkach można usłyszeć charakterystyczne cechy różnych tańców (mazura, oberka, kujawiaka). Echo muzyki ludowej pobrzmiewa również w innych utworach, np. w Fantazji na tematy polskie A-dur, op.13, Rondzie a la Krakowiak F-dur, op. 14.

 

Warszawa

We wrześniu 1810 roku państwo Chopinowie przenieśli się na stałe do Warszawy gdzie ojciec Fryderyka otrzymał posadę nauczyciela języka francuskiego. Ich mieszkanie było bardzo wyjątkowe. Gościli tu znakomici artyści i uczeni, a nawet odbywały się próby orkiestry. W takiej atmosferze dojrzewał młody polski kompozytor, który pilnie uczył się gry na fortepianie pod okiem mamy, a później prywatnego nauczyciela muzyki, Wojciecha Żywnego. Wkrótce mały Fryderyk zaczął komponować polonezy, marsze i wariacje, a mając zaledwie 8 lat, wykonał swój pierwszy publiczny koncert, który zachwycił warszawskie środowisko artystyczne. 

W późniejszych latach młody Chopin zdobywał wszechstronne wykształcenie w Liceum Warszawskim, a swój talent muzyczny rozwijał w Szkole Głównej Muzyki u wybitnego profesora kompozycji Józefa Elsnera. Na zakończenie edukacji tak ocenił on swojego wychowanka: Szopen Friderik - szczególna zdolność, geniusz muzyczny.

 

Emigracja

Fryderyk Chopin wyjechał z kraju, gdy miał 20 lat. Na pamiątkę otrzymał od przyjaciół pucharek z grudkami rodzinnej ziemi, choć wtedy nikt nie przeczuwał, że już nigdy do Polski nie powróci. Młody artysta dotarł do Wiednia, a po kilku miesiącach osiadł na stałe w Paryżu - europejskiej stolicy muzyki. Tam koncertował, udzielał lekcji gry na fortepianie i tworzył nowe kompozycje. Szybko zdobył sobie wysoką pozycję w świecie artystycznym jako pianista i kompozytor. Poznawał wybitnych pisarzy i muzyków. Był lubiany w salonowym towarzystwie, miał duże poczucie humoru i świetnie znał cztery języki obce - angielski, niemiecki, włoski i francuski, co umożliwiało mu doskonałą komunikację. 

Śmierć

Niestety, jego zdrowie stale się pogarszało, a przyczyną była nieuleczalna wówczas choroba - gruźlica. Fryderyk Chopin zmarł 17 października 1849 roku. Pochowano go na paryskim cmentarzu Pere-Lachaise [czyt. per laszes] a zgodnie z ostatnią wolą kompozytora jego serce wróciło do Polski i zostało wmurowane w kościele Świętego Krzyża na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie.

 

Twórczość

Fryderyk Chopin pisał niemal wyłącznie muzykę fortepianową. Najwybitniejsze jego dzieła to dwa koncerty fortepianowe, mazurki, polonezy, walce, preludia, etiudy, nokturny, scherza [czyt. skerca], ronda, wariacje, ballady, sonaty, pieśni. Muzyka Chopina jest znana i lubiana na wszystkich kontynentach. W Warszawie co pięć lat odbywa się Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Młodzi artyści z całego świata grają utwory wielkiego mistrza. Zwycięzcy tego konkursu mają otwartą drogę do kariery, rozpoczynają trasy koncertowe, nagrywają liczne płyty i zyskują międzynarodową stawę.

Polskie tańce narodowe - kujawiak

 Kujawiaka graj

Kujawiak to polski taniec narodowy wywodzący się z ludowych tańców weselnych z regionu Kujaw. Nastrojowa, liryczna melodia w metrum trójdzielnym nadaje mu zalotny charakter. Kroki taneczne oparte zostały głównie na chodzie i obrotach, tylko muzyczne akcenty podkreślane są przez mocniejsze przytupywania. Zazwyczaj taniec rozpoczyna się powolnym chodem tanecznym po kole, później prze-chodzi w taniec wirowy, w szybkim tempie.

Kujawiak w wykonaniu Zespołu Mazowsze

Lekcja kujawiaka

Henryk Wieniawski - Kujawiak

Chór Bez Batuty - Czerwone jabłuszko

Ostrowska Halama - Czerwone jabłuszko